Szkoła Podstawowa im. K. K. Baczyńskiego w Zebrzydowicach

         Nasza społeczność szkolna też aktywnie włączyła się w obchody tego dnia, inicjując różne akcje. Ale jak każdy dzień ten też przeminie a przemoc w wielu miejscach na świecie- na ulicach miast, na stadionach, w środkach komunikacji, w domach- zostanie.

         Szkoły też nie są miejscem wolnym od przemocy, o czym niektórzy z was być może mieli okazję się przekonać. Bo przemoc to nie tylko ataki fizyczne na drugą osobę (bicie, kopanie, plucie, szarpanie, niszczenie cudzych rzeczy), to także wyśmiewanie się z kogoś, słowne obrażanie, nieustanne krytykowanie kogoś, straszenie, wymuszanie uległości czy pieniędzy. To także ujawnianie czyiś tajemnic, rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji o kimś, wykluczenie z aktywności grupy rówieśniczej, ośmieszanie przez wysyłanie obraźliwych SMS-ów, e-maili.

Pamiętajmy: Każda forma przemocy niesie za sobą negatywne skutki, zwłaszcza dla osoby, która jest jej obiektem. To poczucie krzywdy, mniejszej wartości, osamotnienia, niesprawiedliwości, czasem bezradność, strach przed powtórzeniem się przykrej sytuacji, złość, żal do samego siebie, że nie potrafiło się przeciwstawić. Groźne są skutki doznawania długotrwałej przemocy-to występowanie lęków, niechęć do szkoły, a nawet wagary, znaczne obniżenie samooceny i poczucia własnej wartości, depresje, różnego rodzaju dolegliwości somatyczne, a w skrajnych przypadkach nawet samookaleczenia, próby samobójcze.

Wiele mówi się o zapobieganiu agresji, przemocy, w tym przemocy rówieśniczej. A tak naprawdę bezpieczny klimat w szkole zależy od nas wszystkich-od tego jak będziemy traktowali drugiego człowieka, jak będziemy wyrażali swoje negatywne emocje, swoje potrzeby, z jaką empatią będziemy podchodzili do problemów kolegi, koleżanki, jak zareagujemy w obliczu przemocy stosowanej wobec innych.

A w praktyce oznacza to:

• traktujcie innych tak, jakbyście sami chcieli być traktowani- nie obrażajcie innych, nie naśmiewajcie się z czyjegoś wyglądu, odmiennych upodobań, nie deprecjonujcie wartości ich rodziny, nie zmuszajcie do zrobienia czegoś, czego sami nie chcielibyście zrobić. Tych ”nie” można by mnożyć, bo każde zachowanie krzywdzące drugiego człowieka jest naganne.

• pomagajcie osobom słabszym - słabszym fizycznie, edukacyjnie, nieśmiałym, nowym uczniom, którzy mogą odczuwać zagubienie, osobom, o których wiecie, że mają trudną sytuację domową. Pamiętajcie przy tym, że pomoc nie może być narzucająca, z pozycji „lepszego”.

• konflikty, nieporozumienia rozwiązujcie na drodze mediacji, rozmowy. Konflikty są nieodłączną częścią naszego życia, bo różnimy się między sobą, ale nie muszą prowadzić do zachowań agresywnych, przemocowych. Można się z nimi uporać poprzez kompromisy, ustępstwa, rozmowy. Jeśli nie potraficie sami ich rozwiązać zwróćcie się o pomoc do wychowawcy, pedagoga, czy psychologa. Rodzice też mogą wam w tym pomóc.

• uczcie się panować nad swoimi negatywnymi emocjami, nie pozwalajcie by wzięły nad wami „górę” i sprowokowały do zachowań agresywnych wobec innych. W sposób asertywny, czyli bezpośredni, ale nieobrażający nikogo wyraźcie swoje uczucia, powiedzcie o swoich oczekiwaniach, możliwych konsekwencjach zaistniałej trudnej sytuacji.

• rozwijajcie swoją empatię - czyli zdolność wczuwania się w stany emocjonalne drugiego człowieka. Jeśli spotka was przykrość ze strony kolegi, koleżanki nie odpłacajcie tym samym, w myśl zasady „oko za oko, ząb za ząb”. Starajcie się dociec, co było przyczyną przykrego zachowania z ich strony, poinformujcie jak czuliście się w tej sytuacji, a jeśli jest taka potrzeba zaoferujcie swoją pomoc.

• respektujcie prawa kolegów do inności, powstrzymujcie się od komentowania przejawów tej inności; jednym słowem zachowujcie postawę tolerancji.

• przeciwdziałajcie wykluczaniu kogoś z waszej grupy. Potrzeba przynależności jest jedną z podstawowych potrzeb człowieka, zwłaszcza w wieku dorastania. Wykluczenie z grupy boli, sprawia, że ktoś taki czuje się małowartościowy.

• jeśli doświadczacie przemocy ze strony rówieśników nie bagatelizujcie tego, zgłaszajcie ten fakt. Jest to konieczne nie tylko w obronie samego siebie, ale też z uwagi na sprawcę, bo jeśli sprawca nie spotka się z konsekwencjami swoich czynów będzie się czuł bezkarny i może w dalszym ciągu krzywdzić innych. Informujcie o zdarzeniu rodziców, wychowawcę lub innego dorosłego, do którego macie zaufanie.

• reagujcie też wtedy, kiedy jesteście świadkami sytuacji noszących znamiona przemocy - widzicie krzywdę, jaką doznają inni. Nie bądźcie bierni, próbujcie interweniować, proście o wsparcie innych kolegów, (ale nie reagujcie przemocą na przemoc), zwróćcie się o pomoc do osób dorosłych.

• swoim zachowaniem, mimiką, gestami okazujcie innym swoją sympatię, akceptację. Uśmiech, dobre słowo, przyjazny gest potrafi zdziałać wiele dobrego, a dobro jak bumerang zawsze wraca.

I z tym przesłaniem kończymy nasz apel do Was. Jesteśmy do Waszej dyspozycji.

Życzę Wam dużo sukcesów w tym nowym roku szkolnym i dużo dobra odbieranego od innych.

Jolanta Chlebek – pedagog szkolny, Ewelina Piątek - psycholog szkolny.